انتخابات ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ برای انتخاب ۲۹۰ نماینده مجلس شورای اسلامی و ۸۸ عضو مجلس خبرگان رهبری در راه است و این روزها هیأت های نظارت بر انتخابات استانی در سراسر کشور مشغول بررسی صلاحیت داوطلبان کاندیداتوری انتخابات پیش رو هستند.
در هرمزگان نیز برای انتخاب ۵ نماینده مجلس و یک عضو مجلس خبرگان رهبری، رقابت پرشوری در جریان است به طوری که در زمان پیش ثبت نام داوطلبان، ۳ برابر دور گذشته نامنویسی صورت گرفت.
اکنون که پرونده داوطلبان کاندیداتوری مجلس در هیأت نظارت استانی مطرح است، با عبدالله صادقی بهمنی رییس هیأت نظارت و بازرسی انتخابات هرمزگان درباره ابعاد مختلف انتخابات پیش رو به گفت و گو نشستیم.
فارس: یکی از دغدغه های جدی در هر انتخابات موضوع تخلفات مالی و هزینه کردهای برخی کاندیداها است. بطور کلی پول پاشی در هر دوره از انتخابات یکی از دغدغه های برگزاری انتخابات سالم بوده است. در این دوره چه تمهیداتی در این راستا اندیشیده شده؟
صادقی بهمنی: شفافیت مالی در این دوره از انتخابات با توجه به قانون جدید انتخابات، مورد نظر دقیق قرار دارد و بر اساس قانون جدید، همه نامزدها وظیفه دارند یک حساب مالی غیر تجاری را باز کرده و یک حسابدار امین را نیز معرفی و تا پس از انتخابات، این شفافیت مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین سقفی هم برای هزینه‌های انتخاباتی وجود دارد و نباید هزینه‌های انتخاباتی از آن فراتر رود. در این دوره تلاش می کنیم نظارت دقیق تری بر فضای انتخابات داشته باشیم و از مردم نیز می خواهیم که گزارشات خودشان را در این باره با ما در میان بگذارند. به طور کلی برگزاری سالم انتخابات هم در پیش از آن در فراهم سازی فضای سالم رقابت و هم در مرحله اجرای مراحل انتخاباتی مورد دقت نظر دقیق تری است.
فارس: دامنه نظارت شورای نگهبان بر فرآیندهای انتخاباتی نیز در این دوره افزایش یافته؟ در مورد زمان انصراف کاندیداها نیز شرایط تغییر کرده است؟
صادقی بهمنی: در ادوار گذشته، کاندیداهای مجلس تا شب انتخابات می توانستند انصراف دهند اما مهلت انصراف از انتخابات در قانون جدید و در این دوره تا ۷۲ ساعت پیش از انتخابات است و دیگر امکان انصراف پس از آن وجود ندارد. در قانون جدید، شورای نگهبان می‌تواند تا قبل از تایید اعتبارنامه و با بررسی دقیق گزارشات تخلفات، حتی اگر فرد رای هم آورده باشد، کاندیدای مورد نظر را رد صلاحیت کند.
فارس: اکنون وضعیت بررسی صلاحیت های داوطلبان کاندیداتوری در انتخابات مجلس در هرمزگان به چه صورت است؟
صادقی بهمنی: اکنون صلاحیت افراد در هیات‌های اجرایی هرمزگان به مرکزیت بندرعباس، بندرلنگه و میناب بررسی شده و از ۱۹۹ نفر ثبت نامی، ۹۶ نفر عدم تایید یا عدم احراز شده‌اند و ۱۰۳ نفر نیز در هیأت های اجرایی تایید شده‌اند و پرونده آنها به شورای نگهبان ارسال شده است.
در این مرحله بسیاری از ثبت نام کنندگان بدلیل عدم بارگزاری سابقه مدیریت اجرایی، دچار عدم احراز شده‌اند و یا بارگزاری به موقع نداشته‌اند و لذا برخی سابقه کمتر از ۵ سال بارگزاری کرده‌اند. برخی اساسا سابقه‌ای از مدیریت اجرایی بارگزاری نکرده‌اند که به منزله عدم ثبت نام شدند و نظر هیات اجرایی عدم تایید است اما آنهایی که مشکل مدارک و یا کم بودن سال‌های مدیریت اجرایی را داشته‌اند را با پیامک اطلاع رسانی کرده‌ایم که مدارک خود را کامل کنند.
فارس: آنهایی که در هیأت های اجرایی عدم تأیید صلاحیت و یا عدم احراز صلاحیت شده اند چه وضعیتی دارند؟
صادقی بهمنی: آنهایی که در هیات اجرایی عدم تایید صلاحیت شده‌اند مهلت ۴ روزه برای شکایت داشتند و حتی می‌توانند درخواست ملاقات حضوری با مسئولات هیات نظارت را داشته باشند و از ۹۶ نفر، ۷۲ نفر شکایت کردند که پرونده آنها در حال بررسی است و نهایتا شورای نگهبان برای همه آنها رای خواهد داد حتی همه آنهایی که اصلا مدارک مدیریت اجرایی را بارگزاری نکرده بودند.
با آنهایی که درخواست شکایت داده و دنبال بررسی پرونده و مدارکشان هستند، دیدارهایی برگزار شده و مدارک آنها دوباره بررسی شده اما بعضی افراد، کاندیداهای ادوار ما هستند که ۲۵ نفر هستند و نیازی به دعوت حضوری‌شان را نداریم و پرونده آنها در نزد هیات نظارت موجود است و بررسی صورت می‌گیرد.
بیشتر آنهایی که برای اولین بار ثبت نام کرده‌اند و با شکایتی دارند، شکایت آنها در اولویت است و ما به آنها زمان حضور را اعلام می‌کنیم و زمان مناسبی دارند و کل صحبت‌ها ثبت و ضبط و در پرونده الکترونیک آنها ثبت می‌شود و بررسی خواهد شد.
فارس: لیست نهایی افراد تأیید صلاحیت شده چه زمانی اعلام می شود؟
صادقی بهمنی: برخی داوطلبان پس از پیش ثبت نام، تبلیغات خودشان را شروع کردند در حالی که اصلا پیش ثبت نام به مثابه کاندیداتوری نیست. همچنین تایید هیات‌های اجرایی به مثابه قطعی شدن صلاحیت و کاندیداتوری قطعی نیست و مردم ما تا ۱۵ دی ماه و اعلام لیست نهایی تایید صلاحیت شدگان، هیچ گمانه زنی را قبول نکنند. ۱۵ دی ماه لیست نهایی افراد تأیید صلاحیت شده به اطلاع عموم می رسد. کاندیداها باید بدانند که رفتار آنها زیر نظر دقیق شورای نگهبان قرار دارد و شورای نگهبان می تواند حتی تا زمان انتخابات و حتی تا بعد از آن، تا پیش از بررسی اعتبارنامه در مجلس نیز افراد را رد صلاحیت کند.
فارس: وضعیت داوطلبان مجلس خبرگان چگونه است؟
صادقی بهمنی: در مورد داوطلبان خبرگان رهبری، ابتدا ۳۰ آبان به آزمون کتبی در قم دعوت شدند و آزمون برگزار شده و اگر در آن آزمون کتبی قبول شوند، دعوت به مصاحبه حضوری می‌شوند و اگر در مصاحبه حضوری هم قبول شوند، بررسی صلاحیت آنها آغاز می شود و نتیجه بررسی صلاحیت ها ۱۵ دی ماه اعلام خواهد شد و آنها می توانند دو هفته قبل از انتخابات تبلیغات خود را آغاز کنند. کاندیداهای خبرگان تا ۳ روز پیش از تبلیغات می‌توانند حوزه انتخابیه خودشان را تغییر دهند ولی کاندیداهای مجلس دیگر زمانی برای تغییر حوزه انتخابیه ندارند.
فارس: چه نهادهایی به شما در بررسی صلاحیت ها کمک می کنند؟
صادقی بهمنی: ۵ نهاد قوه قضاییه، اطلاعات سپاه، وزارت اطلاعات، اطلاعات نیروی انتظامی و ثبت احوال در بررسی صلاحیت‌ها مشارکت دارند و شورای نگهبان از ابزارهای میدانی و نیز بررسی های مستقلی در این زمینه نیز بهره می گیرد.
