سیاست‌گذاران شهری باید شرایطی را فراهم کنند که هر شهروند با بهره‌گیری از امکانات موجود، امور روزمره خود را انجام دهد، آسان در هر نقطه شهر رفت و آمد کرده و از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کند؛ توجه به شاخص‌های عدالت اجتماعی در ایجاد زمینه مناسب برای برخورداری از امکانات شهری از مهم‌ترین مؤلفه‌های مدیریت شهری کارآمد محسوب می‌شود.
معلولیت، عارضه‌ای است که ناخواسته بخشی از اندام یا توانایی ذهنی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این معضل ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد یا در اثر وقوع حوادث و سوانح بروز پیدا کند، بنابراین وجود افراد معلول حقیقتی انکارناپذیر در جامعه انسانی است. به همین دلیل مدیران و سیاست‌گذاران در همه بخش‌ها و از جمله در حوزه مدیریت شهری باید شرایطی را فراهم کنند که معلول بودن باعث محدودیت در انجام امور زندگی نشود.
میناب شهری در جنوب کشور و توابع استان هرمزگان است که بر اساس اعلام سازمان بهزیستی کشور، هشت هزار نفر از جمعیت آن معلول هستند؛ کم سن‌ترین آن‌ها ۱۲ سال و مسن‌ترین ۶۰ سال دارد. با وجود این که معلولان آمار بالایی از شهروندان مینابی را تشکیل می‌دهد، امکانات و خدمات شهری ویژه این قشر از جامعه محدود است و درصد ناچیزی از وسایل حمل و نقل عمومی و فضاهای عمومی و اداری برای آنان مناسب‌سازی شده است.
انتقاد جامعه معلولان از مدیریت شهری
علی ذاکری، مدیرعامل جامعه معلولان میناب می‌گوید: شهرداری در مناسب‌سازی اماکن عمومی عملکرد ضعیفی داشته و اقدامات محدودی هم که شده است، طبق دستورالعمل‌ها و استانداردهای ابلاغی نبوده است.
او با اشاره به وضعیت نامتناسب پارک‌ها، بلوارها، پیاده‌روها و ادارات این شهر برای معلولان، خاطرنشان می‌کند: شهرداری بر مناسب‌سازی درمانگاه و اماکن ورزشی و مدارس در حال احداث نظارت ندارد.
مدیرعامل جامعه معلولان میناب با تاکید بر ضرورت رفع موانع موجود برای معلولان جهت تردد در اماکن و محیط‌های شهری، عنوان می‌کند: تسهیل حضور معلولان در اجتماع و ایجاد امکان فعالیت‌های اجتماعی برای آنان، زمینه کسب مهارت‌های مختلف، کاهش اثرات معلولیت، خودشکوفایی و استقلال فردی معلولان و رشد و توسعه همه جانبه اجتماع شهری را فراهم می‌کند.
ذاکری ادامه داد: لازم است شهرداری و شورای اسلامی شهر یک مشاور یا نماینده از جامعه معلولان برگزینند تا بتوانند امور مربوط به توان‌خواهان جامعه را با نظارت و دقت بیشتری انجام دهند.
معلولیت، عارضه‌ای در کمین همه
اسماعیل شهدادی، از معلولان شهر میناب می‌گوید: مسئولان باید در ساخت و سازهای شهری، حتماً شرایط خاص معلولان را هم در نظر بگیرند؛ معلولیت عارضه‌ای نیست که درمان شود، بلکه همیشگی و همراه فرد معلول است.
او با بیان اینکه معلولیت یک عارضه است و هر لحظه امکان دارد برای هر یک از شهروندان اتفاق بیفتد، عنوان می‌کند: به عنوان مثال در شهر میناب بسیاری از بانک‌ها خودپردازهای خود را به گونه‌ای تعبیه کرده‌اند که امکان استفاده برای معلولان وجود ندارد.
حسن ناصری دیگر شهروند معلول مینابی با بیان اینکه بیشتر مکان‌های عمومی شهر از جمله بانک‌ها و ادارات دولتی و اماکن فرهنگی و ورزشی برای معلولان متناسب سازی نشده است، تاکید می‌کند: تنها خواسته ما این است که حقوق شهروندی معلولان رعایت شود، البته مناسب‌سازی یک موضوع چند وجهی است و تنها بخش شهری آن در حوزه اختیارات شهرداری است.
مناسب‌سازی، شاید وقتی دیگر!
اما سجاد سلطانی، شهردار میناب می‌گوید: برای ایجاد زیرساخت مناسب و استانداردسازی معابر و اماکن شهری، واحد فنی شهرداری موظف شده که در صدور مجوزهای ساخت و ساز نیازهای معلولان را در نظر داشته باشد.
او می‌افزاید: در یکسال گذشته مناسب‌سازی پارک یا فضای سبز شهری جدیدالاحداث در نظر گرفته شده که نمونه بارز آن خیابان سلامت (خیابان گردشگری) است که پیاده‌روهای آن متناسب با شرایط معلولان ساخته شده است.
شهردار میناب در پاسخ به این پرسش که چه مقدار از وسایل حمل و نقل عمومی برای استفاده معلولان مناسب‌سازی شده است؟ خاطرنشان می‌کند: در طرح‌های شهری که در آینده اجرا خواهد شد، تامین نیازهای معلولان که جمعیت قابل توجهی از شهروندان را شامل می‌شود مورد توجه قرار می‌دهیم.
می‌دانیم که معلولان هم حقوقی دارند!
روح الله بهادری، عضو شورای اسلامی شهر میناب با تاکید بر ضرورت مناسب‌سازی فضاها و امکانات شهری برای معلولان، عنوان می‌کند: به وضع معلولان کم‌تر توجه شده و باید به حقوق آنان احترام گذاشته شود، زیرا عملکرد ضعیف در این زمینه می‌تواند سبب اتفاقات ناگواری شود.
او به مناسب‌سازی ورودی شهرداری میناب اشاره می‌کند و می‌گوید: این اقدام بدون مشورت با کارشناسان یا نمایندگان جامعه معلولان شده است، به همین دلیل لازم است شهرداری در اجرای سایر طرح‌های مناسب‌سازی از نظرات مشاور یا نماینده جامعه معلولان استفاده کند.
