قلعه هزاره میناب از آثار تاریخی ارزشمند شهرستان میناب در شرق هرمزگان است که در دوره‌های مختلف تاریخی از جمله هخامنشیان، ایلخانان و قاجاریه مورد استفاده قرار گرفته و در اواخر دوره قاجار به‌عنوان مرکز حکومت محلی شناخته می‌شد.
براساس منابع تاریخی، این قلعه مرکز حکومتی و محل استقرار حاکمان محلی در جنوب ایران بوده و خندق‌هایی در اطراف آن برای افزایش امنیت حفر شده‌اند؛ قدمت چند هزار ساله این بنا، آن را به یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی شهرستان میناب تبدیل کرده است.
قلعه بر روی تپه‌ای طبیعی ساخته شده و پلان آن با توجه به شیب و ارتفاع تپه طراحی شده است؛ دیوارهای قلعه از خشت و گل ساخته شده و دارای چهار برج نگهبانی بوده است که در حال حاضر تنها برج بزرگ‌تر آن باقی مانده است.
معماری قلعه نمونه‌ای از سبک ساخت و ساز منطقه در دوران گذشته است و بازتاب‌دهنده مهارت مهندسان و معماران بومی آن دوره به شمار می‌رود.
مردم میناب افسانه‌های متعددی درباره ساخت این قلعه روایت می‌کنند که مشهورترین داستان می‌گوید ۲ خواهر به نام‌های «بی‌بی مینو» و «بی‌بی نازنین» این قلعه را بنا کرده‌اند و به همین دلیل قلعه با نام «بی‌بی مینو» شناخته شده است.
این روایت‌ها نشان‌دهنده ارزش فرهنگی و اعتقادات مردم منطقه نسبت به قلعه و تاریخ آن است.
این اثر تاریخی با مشکلاتی مانند فرسایش، ریزش دیوارها و بی‌توجهی به مرمت مواجه است.
بخش‌هایی از قلعه آسیب دیده و در صورت ادامه وضعیت فعلی، احتمال از بین رفتن کامل این بنا وجود دارد.
کارشناسان میراث فرهنگی بر لزوم توجه فوری به مرمت و حفاظت از قلعه تاکید می‌کنند تا این میراث تاریخی برای نسل‌های آینده حفظ شود.
این بنای ارزشمند با توجه به قدمت تاریخی، معماری منحصر به فرد و افسانه‌های محلی، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد.
مرمت و بازسازی این قلعه می‌تواند آن را به یکی از مهم‌ترین نقاط گردشگری تاریخی استان هرمزگان تبدیل کند و موجب رونق گردشگری فرهنگی، طبیعت‌گردی و افزایش شناخت عمومی از تاریخ جنوب ایران شود.
بازدید از قلعه علاوه بر تجربه تاریخی، فرصتی برای شناخت فرهنگ و سنت‌های منطقه فراهم می‌کند.
قلعه هزاره میناب نه تنها یادگار و نمادی از تاریخ و فرهنگ شهرستان میناب است، بلکه گنجینه‌ای ارزشمند برای گردشگری و مطالعات تاریخی استان هرمزگان به شمار می‌رود.
حفاظت و مرمت این قلعه، با توجه به اهمیت تاریخی و فرهنگی آن، ضروری است تا نسل‌های آینده نیز بتوانند با بخشی از تاریخ کهن جنوب ایران آشنا شوند.
سرمایه‌گذاری در بازسازی و معرفی این قلعه می‌تواند علاوه بر حفظ میراث فرهنگی، موجب رونق گردشگری، ارتقای فرهنگ محلی و توسعه اقتصادی منطقه شود.
قلعه هزاره میناب، جنگل‌های خور تیاب، قلعه گوربند، بقای دژ نخل ابراهیمی، محوطه تاریخی شاه ابراهیم، قلعه کرد، آرامگاه سید علی و فرو چاله‌های از شاخص‌ترین جاذبه‌های تاریخی و گردشگری میناب به شمار می‌آید.
شهرستان میناب در ۹۰ کیلومتری شرق بندرعباس مرکز استان هرمزگان واقع شده است.
