آغاز کشت این درخت گرمسیری از اول دی‌ماه تا اواخر اسفندماه و برداشت آن فصل تابستان(اواخر تیرماه تا اوایل مهرماه) است که بیشتر در شهرستان میناب به عنوان قطب مهم کشاورزی هرمزگان کشت می‌شود.
درخت چیکو،” ساپودیلا ” نام دارد و صمغ آن درخت که پیشتر برای درست کردن سقز (آدامس) بکار می‌رفت چیکل نام دارد ، میوه آن گرد و کروی یا بیضی شکل به قطر ۱۰-۱۵ و طول ۱۲ سانتیمتر دارای پوست نازک و صاف با پوستک قهوه ای روشن است و گوشت آن نارس است.
برداشت محصول چیکو از باغهای میناب
مدیر جهادکشاورزی میناب گفت: این شهرستان با توجه مقام نخست سطح زیر کشت درسالجاری ۴۰۰تن میوه چیکو از باغهای آن برداشت شد و زمینه برای صادرات این محصول به کشورهای همسایه دارد.
عباس مویدی افزود: درخت چیکو در آب و هوای گرم و مرطوب یا خشک بویژه اقیلم های ساحلی رشد و ثمردهی می کند و با مصرف انواع کودها بطور معمول با وزن معمولی ۱۰۰-۴۰۰ گرم به رنگ زرد تا قهوه‌ای روشن، سفت و مزه آن خیلی شیرین، آبدار و طعم اسیدی بسیار کمی دارد .
وی تصریح کرد: یکی از روش‌های رایج تکثیر محصول چیکو در شهرستان میناب از طریق پیوند زدن بر روی پایه کرول بوده و طبق تحقیقات انجام شده میوه چیکو دارای کربوهیدرات، پروتئین، چربی، فسفر، کلسیم، آهن، ویتامین ث و مواد قندی و بیشترین مصرف آن به‌صورت تازه خوری است.
استانهای هرمزگان و سیستان وبلوچستان زیر کشت چیکو
یکی از محققان بخش تحقیقات زراعی و باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان نیز گفت: چیکو یک درخت گرمسیری از خانواده Sapotaceae با نام علمی Manilkara zapota است که به سرما حساس بوده و نوار ساحلی استانهای هرمزگان و سیستان و بلوچستان مکان مناسبی برای پرورش آن است.
حامد حسن زاده در خصوص تشریح آخرین نتایج تحقیقاتی این میوه گفت: چیکو بعد از بلوغ و برداشت از درخت قابلیت رسیدن دارد و از مهم‌ترین علایم بلوغ این میوه، علاوه بر افزایش اندازه، می‌توان به محو شدن پوستک‌ها یا پرزهای روی میوه، جداشدن آسان بقایای کلاله روی میوه و نیز کاهش جریان شیره گیاه در دم میوه اشاره کرد.
وی اظهار داشت: یکی از ویژگی‌های مهم میوه چیکو، قابلیت فریز کردن آن است که آن می‌توان میوه را بعد از رسیدن در دمای زیر صفر به‌راحتی نگهداری کرد و سپس برای تهیه بستنی میوه‌ای و نیز در مخلوط با شیر مورد استفاده قرار داد.
خواص تغذیه ای میوه چیکو
کارشناس تغذیه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان در این باره گفت: میوه چیکو در مرحله رسیدگی دارای گوشت شیرین و نرم و رنگ قهوه‌ای بوده و باتوجه به حدود ۲۱ درصد قند برای با فرآوری به محصولات با ارزش دیگری مانند مربا و مارمالاد مفید، سبب افزایش ارزش افزوده حاصل از فروش محصول فرآوری می شود.
ایران محمدپور افزود: میوه چیکو با حدود ۵ درصد فیبر و یک درصد چربی ۴درصد پروتئین، سرشار از منابع از ویتامین‌ث و نیز ویتامین‌های گروه ب شامل، ریبوفلاوین، نیاسین، پانتوتنیک اسید، فولات، ویتامین ب۶ ، مقدار قابل توجه عناصر معدنی نظیر آهن، کلسیم، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و روی است.
وی ادامه داد: همچنین براساس یک باور محلی، میوه رسیده چیکو می‌تواند مشکل ناباروری در مردان را بهبود بخشد و عصاره متانولی برگ‌های درخت چیکو، توانسته است در بهبود افسردگی ناشی از دیابت در موش موثر باشد.
وی یاد آور شد: یکی از ویژگی‌های مهم میوه چیکو، قابلیت فریزکردن میوه آن است که به دلیل بالابودن درصد قند در آن، می‌توان میوه را بعد از رسیدن در دمای زیر صفر به‌راحتی نگهداری کرد و سپس جهت تهیه بستنی میوه‌ای و نیز در مخلوط با شیر مورد استفاده قرار داد.
خاصیت‌های ضدسرطانی چیکو
محققان بر این باورند که عصاره متانولی این میوه حاوی فیتوکمیکال‌ها فعالی است که روی سلول‌های سرطانی تومور تأثیر گذاشته و می‌تواند این سلول‌ها را از بین ببرد وخاصیت های ضدسرطان ترمیم دندان و منبع تامین مواد مغذی است که در مناطق آب و هوایی خشک و یا گرم و مرطوب مانند هرمزگان رشد می‌کند.
یافته‌های به دست آمده حاکی از آن است که قرار دادن میوه چیکو در رژیم غذایی روزانه از بدن در برابر پیشرفت سلول‌های سرطانی حفاظت می‌کند و همچنین این میوه گرمسیری سحرآمیز به دلیل تنوع شیمیایی وسیع برای درمان انواع سرطان موثر است.
درمان بیماری‌ها با مصرف میوه چیکو
میوه نارس چیکو هم تانن فراوانی دارد که برای درمان اسهال مفید است و از برگ آن در پایین آوردن فشارخون، سرماخوردگی و درمان سرفه استفاده می‌شود،از شیرابه چسبناک چیکو در پر کردن دندان استفاده می‌شود و له شده هسته این میوه نیز ادرارآور و برای دفع سنگ کلیه موثر است.
میوه چیکو همچنین به رفع سوزش قلب، التهاب دستگاه‌های مربوط به هضم غذا و گاستریت کمک می‌کند و با کالری بالاست و هر ۱۰۰ گرم از آن ۸۳ کیلو کالری دارد بنابراین حاوی حدود ۲۰ گرم کربوهیدرات، چربی بسیار کم و کلسترول صفر است.
این میوه دارای مقادیر قابل توجهی ویتامین C، ویتامین A و سایر ویتامین‌ها شامل، نیاسین، ریبوفلاوین، تیامین، آهن، مس و کلسیم به همراه منیزیم، فسفر، سلنیوم و روی است و ورزشکاران می‌توانند به سرعت انرژی از دست رفته خود را دوباره به دست آورند که در حین فعالیت‌های ورزشی سبک بسیار مفید است.
اهمیت سرمایه گذاری و درآمدزایی میوه چیکو در هرمزگان
طبق گفته محققان این درخت حتی خاصیت درآمدزایی تا ۸۰سال را دارد لذا این توجه بیشتر به محصولات کشاورزی کم‌نظیر می‌تواند با دعوت از سرمایه‌گذاران در این بخش، به درآمدزایی و ایجاد اشتغال استان هرمزگان کمک کرد.
پردازش و برنامه‌ریزی اصولی برای رسیدن به این درآمدزایی از سوی دستگاه‌های مربوطه با همکاری مردم مناطق مختلف استان را می‌طلبد وتوسعه پایدار باغهای میوه چیکو با خاصیت‌های فراوانی که دارد می‌تواند بهبود وضعیت اقتصادی و رونق داخلی این استان را فراهم کند.
طبق اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان؛وسعت زمین‌های کشاورزی این استان ۱۵۶هزار هکتار با تولید سالانه ۲میلیون و ۹۰۰ هزار تن شامل ۶۵۰ هزار تن محصول باغی، یک میلیون و۹۰۰ هزارتن محصول زراعی، ۶۷هزار تن دامی و ۲۹۷هزار تن آبزی است.
